Najwięksi wytwórcy energii elektrycznej. Wysoki stopień koncentracji rynku

11/05/2023

W 2022 r., podobnie jak w latach poprzednich, grupa kapitałowa PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. miała największy udział w rynku energii w podsektorze wytwarzania energii elektrycznej. Grupa ta, w badanym okresie, utrzymywała również pozycję lidera na rynku sprzedaży do odbiorców końcowych. W 2022 r., w porównaniu z 2021 r., wzrosło znaczenie grupy kapitałowej Orlen pod względem energii wprowadzonej do KSE.

  • W 2022 r. grupy energetyczne wprowadziły do sieci 162,7 TWh energii elektrycznej.
  • Stopień koncentracji na rynku wytwarzania energii elektrycznej jest nadal wysoki, jednak z roku na rok nieznacznie obniża się.

W gronie trzech największych wytwórców pod względem mocy zainstalowanej, skupionych w grupach kapitałowych w 2022 r., byli nadal:

  • PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
  • ENEA S.A.
  • TAURON Polska Energia S.A.

Dysponowali oni w sumie prawie połową mocy zainstalowanych.

Z kolei pod względem ilości wprowadzonej do sieci energii elektrycznej, z grupy trzech wymienionych wytwórców wyparty został przez PKN Orlen S.A. – TAURON Polska Energia S.A.:

  • PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
  • ENEA S.A.
  • PKN Orlen S.A.
grupy energetyczne 2022
Udział grup kapitałowych w wolumenie energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w 2022 roku.
(przy uwzględnieniu struktury podmiotowej według stanu na 31 grudnia 2022 r.). Do grupy „pozostałych wytwórców” zaliczono zarówno wytwórców funkcjonujących w grupach kapitałowych
(np. Azoty, E.ON, Polenergia, FORTUM, E.ON), jak i wytwórców działających samodzielnie na rynku wytwarzania
energii elektrycznej tj. poza grupami kapitałowymi.
RE na podstawie danych URE

Warto zaznaczyć, że w 2022 r. wytwórcy z grupy PKN Orlen S.A. znacząco umocnili swoją pozycję na rynku wytwarzania energii elektrycznej m.in. w związku z przejęciem w swoje struktury wytwórców z grupy kapitałowej PGNiG S.A.

Wskaźniki udziałów rynkowych największych wytwórców

Wskaźnik udziału rynkowego trzech największych podmiotów, mierzony według energii wprowadzonej do sieci (uwzględniającej ilość energii dostarczonej przez wytwórców bezpośrednio do odbiorców końcowych), w 2022 r. nieznacznie spadł i wyniósł 66,1 proc. (spadek o 1 punkt procentowy w porównaniu do 2021 r.). Wyraźny trend spadkowy kolejny rok z rzędu utrzymywał się dla wskaźnika udziału trzech największych wytwórców w mocy zainstalowanej – spadek o 6,2 punktu procentowego.

udział grup energetycznych w produkcji energii w 2022 r.
Udziały w rynku i stan koncentracji podsektora wytwarzania energii elektrycznej (przy uwzględnieniu struktury podmiotowej według stanu na 31 grudnia 2022 r.).
Wskaźnik Herfindahla-Hirschmana (HHI) określany jest jako suma kwadratów indywidualnych udziałów w rynku
wszystkich przedsiębiorstw tworzących daną gałąź: HHI > 5 000 – koncentracja bardzo wysoka, HHI od 1 800 do 5 000 –
koncentracja wysoka, HHI od 750 do 1 800 – koncentracja średnia, poniżej 750 – niska koncentracja
RE na podstawie danych URE.

Wieloletni trend spadkowy, dotyczący w szczególności wskaźników HHI, mierzonych według mocy zainstalowanej oraz według wolumenu energii wprowadzonej do sieci (uwzględniającej ilość energii dostarczonej przez wytwórców bezpośrednio do odbiorców końcowych), w 2017 r. uległ istotnej zmianie, której intensywność obserwuje się również w 2022 r. Wskaźnik koncentracji według mocy zainstalowanej kolejny rok utrzymywał tendencję spadkową (co oznacza spadek o prawie 16 proc. w 2022 r. wobec 2021 r.), zaś ‒ według energii wprowadzonej do sieci, po lekkim wzroście ponownie spadł (o 5 proc. wobec 2021 r.).

Wskaźnik ten liczony dla energii wprowadzonej do sieci w 2022 r., utrzymywał wartość pozwalającą na stwierdzenie, że stopień koncentracji na rynku jest wysoki. Z kolei, wskaźnik koncentracji liczony dla mocy zainstalowanej mieści się nadal w przedziale średniej koncentracji na rynku wytwarzania.

Przedstawione dane odzwierciedlają dynamikę produkcji energii elektrycznej paliw kopalnych oraz różnych źródeł odnawialnych. Do spadków obu wskaźników koncentracji w 2022 r., wobec 2021 r., przyczynił się w głównej mierze wzrost produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, małych, rozproszonych, w krajowym bilansie produkcji tej energii. Inną przyczyną spadków są zmiany organizacyjne dokonane w sektorze wytwarzania.

Zobacz także: Sprawozdanie URE za 2022 rok

RE na podstawie danych URE

Zapisz się na bezpłatny newsletter