Potwierdziły się doniesienia o kiepskiej jakości przewodów instalacyjnych

26/10/2020

Inspekcja Handlowa przeprowadziła kontrolę przewodów elektrycznych. Kontrola miała zbadać zasadność doniesień docierających do organów nadzoru rynku, szczególnie ze strony Polskiej Izby Gospodarczej Elektrotechniki.

Kontrola przewodów instalacyjnych odbyła się w pierwszym kwartale 2020 r. Miała charakter pilotażowy. Jej celem była ocena, czy udostępniane na rynku produkty spełniają wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Rozwoju z dnia 2 czerwca 2016 r. w sprawie wymagań dla sprzętu elektrycznego, w tym poprzez badania laboratoryjne, oraz czy przedsiębiorcy realizują obowiązki określone w ustawie z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku.

Kontrolą objęto tylko region województwa lubelskiego ze względu na występowanie na nim sporej liczby producentów przewodów. Sprawdzono 10 modeli przewodów elektrycznych typu YDYpżo 3×1,5 mm2 450/750V , wyprodukowanych w Polsce, pochodzących od 10 producentów krajowych.

Zobacz także: Czy doszło do zmowy cenowej na rynku kabli i przewodów?

Formalna niezgodność przewodów elektrycznych

W jednym przypadku stwierdzono, że znakowanie na zewnętrznej powłoce przewodu było nieczytelne, co stanowi naruszenie § 5 rozporządzenia MR. Do producenta skierowano wystąpienie o podjęcie dobrowolnych działań naprawczych.

Przewody elektryczne w laboratorium

Badaniom poddano wszystkie skontrolowane wyroby. Wszystkie próbki przewodów elektrycznych zostały sprawdzone z normą PN-EN 90068:2016-10 „Przewody elektryczne – Przewody elektryczne na napięcie znamionowe 300/750V oraz 450/750V (Uo/U) – Przewody wielożyłowe ogólnego przeznaczenia do układania na stałe w izolacji z termoplastycznego polichlorku winylu (PVC).

W trakcie badań sprawdzono podstawowe parametry wpływające na bezpieczeństwo przewodów, tj.: rezystancja żył, grubość powłoki, grubość izolacji. Parametry te definiują, czy mamy do czynienia z dobrze skonstruowanym przewodem elektrycznym. Jeżeli w przewodzie użyto złej domieszki metali i nie jest to przewód miedziany albo powłoka jest niewłaściwa (zbyt gruba lub zbyt cienka), to przy dłuższej pracy może dojść do przegrzania, zwarcia, a nawet pożaru całej instalacji. Przy zbyt małej bądź dużej grubości izolacji żyła nie będzie odpowiednio zabezpieczona, co może doprowadzić, np. do zwarcia a w rezultacie do zainicjowania pożaru.

Wyniki badań laboratoryjnych

W wyniku badań 6 próbek okazało się niezgodnych z obowiązującymi wymaganiami. Tylko jedno badanie wykazało wyrób niespełniający jednego parametru, w ramach pozostałych badań wykryto więcej niż jedną niezgodność:

  • w 1 przypadku stwierdzono niewłaściwą rezystancję żył,
  • w 2 – stwierdzono niewłaściwą rezystancję żył oraz grubość powłoki,
  • w 2 – nieodpowiednią grubość izolacji i powłoki
  • w 1 – niewłaściwą rezystancję żył i grubość izolacji.

W czterech sprawach wszczęto postępowanie administracyjne

W przypadku, gdzie stwierdzono, że znakowanie na zewnętrznej powłoce przewodu jest nieczytelne (a więc niezgodność formalną), WIIH wystąpił z wnioskiem o podjęcie dobrowolnych działań naprawczych. W sprawach 6 wyrobów zakwestionowanych podczas badań laboratoryjnych, wszyscy kontrolowani zgodzili się z wynikami i poinformowali o wycofaniu z obrotu nieprawidłowo skonstruowanych przewodów elektrycznych. Do UOKiK wpłynęło 6 akt kontroli dotyczących 6 modeli przewodów, które zostały zakwestionowane podczas badań laboratoryjnych. Po zapoznaniu się z aktami kontroli w 4 sprawach wszczęto postępowanie administracyjne. Jedno postępowanie zostało umorzone. UOKiK nie nałożył żadnych kar.

Zobacz także: Przemysł kablowy w Polsce – Raport

Czy urząd może ujawnić nazwy produktów, które były kontrolowane?

Oto odpowiedź UOKiK na zapytanie redakcji Rynku Elektrycznego: „Ustawa o Inspekcji Handlowej z grudnia 2000 roku została niedawno modyfikowana i dopiero na mocy jej zmiany Urząd zyskał możliwość podawania do publicznej wiadomości danych identyfikujących podmiot lub przedmiot kontroli (art. 11a ust. 1 ustawy). Powyższy przepis obowiązuje zaledwie od 1 lipca 2020 r., tak więc dane kontrolowanych przedsiębiorców czy producentów sprawdzanych produktów mogą być podawane do publicznej wiadomości dopiero w kontrolach po tej dacie. Kontrole przewodów były realizowane przed lipcem br., co oznacza, że art. 11a jeszcze nie obowiązywał i nie posiadamy takich danych.”  

Firmy wprowadzają na rynek niezgodne produkty

60 proc. zbadanych przewodów nie spełniło wymagań pod względem konstrukcyjnym. Jest to bardzo niepokojący wynik, biorąc pod uwagę, że nieprawidłowa budowa przewodu elektrycznego może doprowadzić do jego szybszego zużycia lub uszkodzenia, a w najgorszym wypadku przyczynić się do powstania pożaru. Konsumenci nieposiadający wiedzy technicznej nie są w stanie rozpoznać, który przewód jest skonstruowany prawidłowo. Mogą jedynie polegać na oznakowaniu naniesionemu przez producenta. Dlatego tak ważne są informowanie konsumentów, jakie oznakowanie jest prawidłowe oraz kontrola wymagań formalnych. Jednocześnie wyniki badań laboratoryjnych pokazują, że przedsiębiorcy wprowadzają na rynek niezgodne produkty, szczególnie w zakresie zastosowanej izolacji i rezystancji żył.

Organy nadzoru rynku w miarę dostępnych zasobów będą nadal monitorować ten segment rynku i reagować na sygnały płynące od konsumentów i organizacji branżowych.

RE na podstawie UOKiK

Zamów prenumeratę Rynku Elektrycznego Przejdź do formularza

Zapisz się na bezpłatny newsletter